Kryzys psychologiczny
Przyczyny kryzysu psychologicznego
Kryzysy są nieodłączną częścią życia. Wszyscy ich doświadczają, a większość osób chciałaby nie przeżywać ich w przyszłości, zaburzają bowiem życiową równowagę i wywołują pragnienie natychmiastowej ulgi. Najczęściej wiążą się ze zmaganiem się, cierpieniem, lękiem, złością, zagubieniem i poczuciem winy. O kryzysie w sensie psychologicznym mówimy najczęściej w przypadku sytuacji, z którą zbyt trudno poradzić sobie, wykorzystując posiadane zasoby i umiejętności. Kryzys może wiązać się z różnymi ważnymi wydarzeniami życiowymi. Często są to zdarzenia niespodziewane i okresowe. Związane są z utratą stabilności materialnej (np. pożar domu, utrata pracy), sprawami osobistymi lub zdrowiem (rozwód, przewlekła choroba), czy wydarzeniami dotyczącymi bliskich osób. Czasem trudno jest znaleźć konkretną przyczynę kryzysu – wyłania się z codziennego stresu i przeciążenia, które nawarstwia się od dłuższego czasu.
Kryzysy rozwojowe
Wszyscy przeżywamy także kryzysy rozwojowe – zdrowe i konieczne momenty przełomowe, gdy obieramy kierunki dalszego życia, np. decydujemy o kierunku studiów, posiadaniu dzieci, przechodząc na emeryturę żegnamy się z aktywnością zawodową. Krok w niepewną przyszłość jest wyzwaniem. Dzięki kryzysowi zmuszeni jesteśmy do przebudowy sposobu funkcjonowania, pożegnania się z odchodzącym etapem i zdobycia nowych umiejętności, które są konieczne w nowym okresie życia.
Kiedy kryzys zagraża zdrowiu psychicznemu?
Kryzys łączy się z koniecznością przemiany w życiu i niesie ze sobą zagrożenie i szansę. Jeżeli jest rozwiązany pozytywnie – przynosi rozwój, równowagę, umiejętność stawiania czoła różnorodnym sytuacjom. Negatywnie rozwiązany kryzys łączy się z poczuciem przegranej, bezradnością i spadkiem poczucia własnej wartości. Przyczynami niekonstruktywnego rozwiązania kryzysu jest najczęściej poszukiwanie natychmiastowej ulgi, które wiąże się z pogłębiającymi kryzys zachowaniami np. ucieczką w używki, unikanie decyzji, rezygnacja z podejmowania prób radzenia sobie. Nierozwiązany kryzys jest obciążeniem, gdy dochodzi do kolejnego, nieuniknionego kryzysu. Najczęściej jednak każdy przetrwany kryzys przynosi nowe wartości i umiejętności życiowe.
Kiedy szukać pomocy psychoterapeuty?
Rozwiązanie kryzysu zależy od wielu czynników: od problemu, indywidualnych zasobów i umiejętności, czy dostępnego wsparcia. Kryzysy są nieuniknione, warto więc w okresie spokoju przygotować się na ich przyjście np. przez inwestowanie w rozwój zainteresowań, budowanie sieci wsparcia, a także przez rozwój osobisty wspierany przez profesjonalnych psychologów i psychoterapeutów. Gdy kryzys nadejdzie, możemy sięgać po te zasoby. Sam przełomowy moment wymaga troski i pomocy. Czasami, gdy sytuacja nas przerasta niezbędna jest psychoterapia. Jednym z miejsc, gdzie można poszukiwać zarówno wsparcia w rozwoju, jak i pomocy w zbyt trudnej sytuacji jest warszawski Ośrodek Psychoterapii. Wsparcie profesjonalisty może być ważnym elementem radzenia sobie z kryzysem, brania odpowiedzialności za swoje życie i troski o siebie.
